Tarih felsefesinde geçen hafta insanın eylem alanları üzerine durmuştuk. Tarih genel olarak zamanın içerisinde bir süreci niteliyor ve tabi tarihin oluştuğu bir yer, bir mekân var. Örneğin Ortadoğu’nun tarihi, Avrupa’nın tarihi vs. dünya tarihi dediğimizde bütün insanlığı kapsamaktadır. Tarih kelimesi…

Tarih felsefesi tek başına bir bilim değildir varlık felsefesi içinde bir problem alanıdır. Tarih felsefesi yakın zamanlarda yani özellikle aydınlanma çağında problem alanı olarak ele alınmıştır. İnsanın bir canlı organizma olarak doğada var olmasını gerektiren bir takım şeyler vardır. İnsanın…

İstoria kavramı daha sonraki yüz yılarda Aristotelesçi anlamıyla Romalılar tarafından da kullanılır. Romalılar tarih yazıcılığını “historiagraphia” olarak adlandırırlar. “graphia” çizmek anlamındadır. Aynı Aristoteles gibi onlarda edebi bir tür olarak değerlendiriyorlar. [Yazmak(hukuk yazıcılığı, tarih yazıcılığı vs. gibi yazılar yazmak bir edebi…

Varlık Schelling de kendini çokluk olarak gösterir. Var olan kendi içinde sayısız çoğullardan oluşur. Çokluk birliğin kendi içinde bölünmesi demektir. Varlık bize çoklukta birlik ilkesini gösterir. Çokluk kendi içinde çelişen varlıkları barındırır. Tek tek var olanlar birbirleriyle ancak çelişerek var…

Herder e göre tarihin sınırsız çeşitliliği içerisinde olsa olsa bir tek ide, bir tek genel geçer kural vardır o da harmonidir. İnsanın sınırlı bir varlık olması eşyaya bakışının da kısıtlı olması ve amaçlarının çoğunlukla tutturamayacak yetersizlikte olmasını içerir. İnsanlar kendi…

VOLTAİRE Tarih felsefesi kavramını ilk kez Voltaire kullanıyor. Voltaire; Hume’ nın “Genel İngiltere tarihi” adlı eserinden söz ederken felsefi bakışla kaleme alınmış bir tarihin gerekliliğinden yola çıkıyor. Aslında tarihin bir de filozofların yazılması gerekir kanısına varıyor ve burada felsefe tarihi…

Döngüsel tarih anlayışı yerini çizgisel tarih anlayışına bırakmıştır. Hem antik çağda hem kültürlerde tarih ve doğa paraleldir. Örneğin eskiden insanlar (ki bu yakın zaman içinde geçerlidir) tarihi bir olayı anımsamak için sayı veya rakamlar kullanmaz, doğa olaylarını kullanır. Bir yığın…

Georg Wilhelm FriedrichHegelAlman idealizminin en kapsamlı filozofudur. Hegel’ de diyalektik dediğimiz şey bir düşünme yöntemidir. Ama bir düşünme yöntemi olduğu kadar doğanın ve varlığın tabii olduğu yasalardır. İnsan varlık olarak kâinatın içinde yer alır. Ve kâinatın tabii olduğu bir mantık…

Schelling de bilinç yaratıcı bir etkinliktir. Yaratıcı bilincin doğadaki bilinçsiz yaratıcılıkta ayrıldığı nokta onun insanda ortaya çıkan bir yeti olmasıdır. İnsan bilinci doğaya hâkim olan bilinçten farklı olarak yaratıcı bir bilinçtir ve insana özgüdür. Filozof ise bu durumda gerçeği yeniden…

Karl MarxMarx ve Engels birlikte bir felsefe, bir dünya görüşü, bir ide bilim ve bir siyaset pratiği geliştirmişlerdir. Marx bir Hegel izleyicisidir. Sistem olarak Hegel’ i olumlayan bir filozoftur. Hegel gibi Marx da doğaya topluma ve insana diyalektik yasaların hâkim…